Zurück
3 min czytania 5 Januar 2023

Książeczka sanepidowska — co musisz wiedzieć?

Książeczka sanepidowska to dokument potwierdzający zgodność stanu naszego zdrowia do podjęcia pracy stycznej z żywnością lub większą ilością ludzi. Kto musi mieć książeczkę sanepidowską? Jak długo ważna jest książeczka epidemiologiczno-sanitarna?

książeczka sanepidowska

SPIS TREŚCI:

  1. Czym jest książeczka sanepidowska?
  2. Kto musi mieć książeczkę sanepidowską?
  3. Jak wyrobić książeczkę sanepidowską?
  4. Jak długo ważna jest książeczka sanepidowska?
  5. Gdzie kupić książeczkę sanepidowską? 
  6. Ile kosztują badania sanepidowskie?
  7. Ile trwa wyrobienie książeczki sanepidowskiej?
  8. Wyrobienie książeczki sanepidu bez skierowania.
  9. Czy książeczka sanepidowska jest ważna za granicą?
  10. Utrata książeczki sanepidowskiej — co zrobić?

Czym jest książeczka sanepidowska?

Książeczka sanepidowska jest niezbędna do podjęcia pracy w pewnych branżach. To dokument medyczny, który potwierdza brak obecności pałeczek konkretnych bakterii w ciele człowieka. Dzięki niemu możemy zbadać czy możemy pracować, mając kontakt z żywnością lub większą ilością ludzi. Zadaniem tego dokumentu jest zapobieganie pojawianiu się rozwoju epidemii.

Samo wyrażenie książeczka sanepidowska jest nazwą potoczną, która nie obowiązuje już od 2008 roku. Zastępuje ją orzeczenie do celów sanitarno — epidemiologicznych. Nic oprócz nazwy się jednak nie zmienia. Wymóg zrobienia takich badań nadal pozostaje. 

ksiazeczka sanepidowska praca

Kto musi mieć książeczkę sanepidowską?

Osoby, które wykonują pracę, w której mogą przenieść chorobę zakaźną na drugiego człowieka, muszą robić badania. Ma to zapewnić bezpieczeństwo innych i zahamować rozwój szerzenia się epidemii. Książeczka sanitarna jest obowiązkowa w zawodach, w których ma się styczność z wodą, jedzeniem, lekami, ludźmi czy dziećmi.

Książeczka sanepidowska jest potrzebna osobom, które chcą pracować jako:

  • kelner/kelnerka,
  • kucharz/kucharka,
  • pomoc kuchenna, 
  • piekarz, 
  • cukiernik, 
  • pracownik sklepu spożywczego, 
  • pracownik firmy cateringowej, 
  • kosmetyczka, 
  • pracownicy ochrony zdrowia, szpitala,
  • masażysta/masażystka, 
  • opiekunka do dzieci, 
  • opiekunka osób starszych
  • sanitariusz/ sanitariuszka, 
  • przedszkolanka, 
  • pracownik zajmujący się wytwarzaniem leków, 
  • fryzjer/ fryzjerka,
  • osoby pracujące w transporcie: stewardessa, kierowcy busów

Książeczkę zdrowia można wyrobić już po 16 roku życia. Przydaje się studentom, uczniom i praktykantom do podjęcia pierwszej pracy. 

W większości przypadków książeczka do celów sanitarno-epidemiologicznych przy niektórych pracach jest oczywista. Zadaniem pracodawcy jest poinformowanie cię o książeczce. 

kontakt z zywnoscia sanepid

Jak wyrobić książeczkę sanepidowską?

Na samym początku można uzyskać skierowanie od pracodawcy lub zrobić badania sanitarne na własną rękę.  Później należy zgłosić się do lokalnej Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej. Badania polegają na oddaniu 3 próbek kału, które będą badane pod kątem obecności: 

  • Salmonelli, 
  • pałeczek duru brzusznego, 
  • bakterii Shigella, 
  • pałeczek durów rzekomych, 
  • prątków gruźlicy. 

Po oddaniu próbek, na wyniki laboratoryjne czeka się zwykle 1-2 tygodnie. Gdy uzyskamy wyniki badań, należy udać się do lekarza medycyny pracy. Oceni on czy nie mamy przeciwwskazań do pracy. Specjalista ten wystawia końcowe orzeczenie, które jest przepustką do podjęcia zatrudnienia w danej branży. 

Czytaj też: Płaca minimalna w 2023 roku


Ile jest ważna książeczka sanepidowska?

Przepisy nie określają konkretnej daty ważności książeczki sanitarnej. Zakłada się, że badania sanepidowskie są dożywotnie — czyli robimy je tylko raz. Wszystko jednak zależy od lekarza medycyny pracy, który decyduje o tym, kiedy musimy powtórzyć u niego wizytę. Orzeczenie lekarskie może być wydane na określony czas lub bezterminowo. 

Jeśli posiadasz aktualną książeczkę do celów sanitarno-epidemiologicznych i zmienisz pracodawcę, to nadal będzie ona ważna. Nie musisz powtarzać badań. 


Gdzie kupić książeczkę sanepidowską?

Książeczkę sanepidowską można nabyć w sklepach papierniczych, przez internet oraz niektórych aptekach. Kosztuje ok. 2 zł. 


Ile kosztują badania sanepidowskie?

Jeśli uzyskamy skierowanie od pracodawcy, to on powinien ponieść koszt badań sanepidowskich. Jeśli jednak chcemy je wykonać sami na własną rękę, będziemy musieli za nie zapłacić. Koszt wyrobienia takiej książeczki sanepidowskiej to ok. 150-200 zł. W tej cenie zawierają się badania (60-100 zł) oraz koszt wizyty u lekarza medycyny pracy (50 – 100 zł). Dodatkowo możemy do tego doliczyć koszt książeczki, czyli ok. 2-5 zł. 

Ile trwa wyrobienie książeczki sanepidowskiej?

Wyrobienie dokumentu potwierdzającego nasze zdrowie może potrwać nawet 3 tygodnie. Pobranie próbek kału zajmuje 3 dni, a na wyniki czeka się 1-2 tygodnie. Czasem może się to wydłużyć np. w okresie wakacyjnym. Później należy umówić się do lekarza medycyny pracy, który zazwyczaj jest od ręki. 

Czytaj też: Jak znaleźć pracę? 10 cennych wskazówek


Czy skierowanie jest potrzebne?

Skierowanie na badania nie jest potrzebne do wyrobienia książeczki sanitarnej. Zazwyczaj jednak to nasz przyszły pracodawca zleca nam te badania. Wtedy to on ponosi koszt za wyrobienie dokumentu. 


Ważności książeczki sanepidu za granicą

Należy pamiętać, że wyrobiona książeczka sanepidu jest ważna jedynie na terenie naszego kraju. Inne państwa mają swoje własne wymogi i zasady dotyczące zatrudnienia. 


Utrata książeczki sanepidowskiej — co zrobić?

Jeśli zgubimy książeczkę sanepidowską do 5 lat od jej wystawienia, możliwe jest uzyskanie ze Stacji Sanitarno Epidemiologicznej duplikatu. Bardzo ważne w tej sytuacji jest, aby posiadać wyniki badań laboratoryjnych. Potrzebne będzie powtórne udanie się do lekarza medycyny pracy, aby uzyskać orzeczenie. Jeśli jednak nie posiadamy wyników badań, to niestety będziemy musieli powtórzyć badania. 

Książeczka sanepidowska to ważny dokument potwierdzający nasze zdrowie, dzięki któremu możemy podjąć się pracy np. w gastronomii. Taka informacja w CV może być istotna dla naszego pracodawcy podczas procesu rekrutacyjnego. Warto ją tam umieścić. 


Jeśli jesteś zainteresowany pracą w gastronomii, sprawdź nasze aktualne oferty pracy.

Tags