Powrót
10 min czytania 6 lipca 2023

Stres w pracy — przyczyny, objawy, jak zapobiegać?

Czy znasz to uczucie ciągłego napięcia, presji i przytłaczającego obciążenia podczas wykonywania swojej pracy? Stres w pracy jest coraz powszechniejszym zjawiskiem, które może negatywnie wpływać na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne. Jakie są rodzaje stresu? Jakie są skutki stresu? Kiedy stres w miejscu pracy staje się groźny? Jak zapobiegać stresowi zawodowemu?

stres w pracy

SPIS TREŚCI

Co to jest stres?

Stres jest naturalną reakcją organizmu na różne wyzwania, presję lub sytuacje wymagające wysiłku fizycznego lub psychicznego. Jest to reakcja obronna, która mobilizuje naszą energię i umożliwia radzenie sobie z trudnościami. Stres może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki, w zależności od jego intensywności oraz długości trwania.

Kiedy jesteśmy narażeni na stres, nasze ciało wytwarza hormony takie jak kortyzol i adrenalina, które pobudzają nasz układ nerwowy i przygotowują nas do walki lub ucieczki. Krótkotrwały stres może być motywujący i pomagać nam wykonać zadania efektywnie. Jednak długotrwały stres może prowadzić do negatywnych skutków dla zdrowia fizycznego i psychicznego.

Jakie są rodzaje stresu?

  • stres fizyczny – stres fizyczny jest związany z wpływem pracy na ciało i zdrowie fizyczne.
  • stres psychiczny – stres psychiczny to rodzaj stresu, który ma bezpośredni wpływ na nasze emocje, myśli i zdrowie psychiczne.
  • stres organizacyjny — stres organizacyjny jest związany z czynnikami związanymi z samą organizacją i strukturą pracy.

Przyczyny stresu zawodowego

Przyczyny stresu w pracy mogą być różnorodne. Źródłem stresu może być:

Czytaj też: Urlop wypoczynkowy — komu i kiedy przysługuje?

stres w pracy

Jakie są objawy stresu w pracy?

Objawy stresu w pracy mogą być różnorodne i indywidualne, różnią się w zależności od osoby i kontekstu pracy. Jakie są objawy stresu?

  • ból głowy, zawroty głowy
  • trzęsienie się rąk
  • nadmierne pocenie się
  • bóle kręgosłupa, szyi lub innych obszarów ciała
  • przewlekłe zmęczenie, brak energii
  • problemy z zasypianiem, częste wybudzanie się
  • uczucie napięcia, niepokoju
  • ogólne złe samopoczucie
  • problemy ze skupieniem, koncentracją i pamięcią
  • problemy z żołądkiem
  • wycofywanie się z kontaktów społecznych
  • zmienność nastrojów
  • prokrastynacja — czyli odkładanie zadań na później

Jakie są negatywne skutki stresu w pracy?

Konsekwencje stresu zawodowego:

  • Zdrowotne konsekwencje — długotrwały stres w pracy może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Wśród fizycznych skutków stresu znajdują się nadciśnienie, choroby serca, zaburzenia snu, migreny, osłabienie układu odpornościowego i problemy układu trawiennego. Jeśli chodzi o skutki psychiczne, stres może prowadzić do depresji, lęku, przewlekłego zmęczenia, frustracji i zmniejszenia samooceny.
  • Obniżenie efektywności i produktywności — kiedy pracownicy są przeciążeni stresem, ich zdolność do skupienia, podejmowania decyzji i wykonywania zadań może być znacznie ograniczona. Stres może prowadzić do obniżonej wydajności, zwiększonej liczby błędów, trudności w podejmowaniu decyzji oraz utraty motywacji i zaangażowania w pracę.
  • Problemy interpersonalne — stres w pracy może wpływać na relacje między pracownikami, prowadząc do konfliktów, zwiększonej irytacji i napięcia w zespole. Komunikacja może stać się utrudniona, a atmosfera pracy może pogorszyć się, co prowadzi do obniżonej efektywności zespołu i wydajności pracy.
  • Wypalenie zawodowe — w dłuższej perspektywie stres w pracy może przyczynić się do wypalenia zawodowego. Wypalenie zawodowe to stan fizycznego, emocjonalnego i psychicznego wyczerpania, które wynika z chronicznego narażenia na stres w miejscu pracy. Osoby dotknięte wypaleniem zawodowym często odczuwają zmniejszoną motywację, uczucie bezwartościowości, cynizm i zmniejszoną efektywność w pracy.
  • Rotacja pracowników — stres w miejscu pracy może prowadzić do zwiększonej rotacji pracowników, gdyż osoby narażone na chroniczny stres mogą szukać innych miejsc pracy, które zapewniają lepsze warunki i większe zadowolenie. Wysoka fluktuacja kadry wiąże się z kosztami związanymi z rekrutacją i szkoleniem nowych pracowników, a także może wpływać negatywnie na stabilność i ciągłość działania organizacji.
stres w pracy

Czytaj też: Cytaty motywacyjne do pracy

Jak radzić sobie ze stresem w pracy?

Optymalny poziom stresu jest niezbędny do prawidłowego i efektywnego działania organizmu. Stres ma działanie zarówno mobilizujące, jak i paraliżujące, występując w dłuższym okresie i większym natężeniu, może mieć też zgubne skutki dla zdrowia. Stres związany z pracą zawodową może na nią bardzo negatywnie wpływać, a później przedkładać się na nasze relacje ze współpracownikami, a nawet z bliskimi. Jak radzić sobie ze stresem w pracy?

  • Źródła problemu odczuwanego stresu — na samym początku warto zastanowić się, co jest powodem stresu. Zastanów się, co powoduje u Ciebie taki stan. Łatwiej jest walczyć, kiedy wiemy, z czym walczymy.
  • Organizuj swój czas — planowanie i organizacja czasu pracy mogą pomóc w unikaniu poczucia przytłoczenia i nadmiaru obowiązków. Twórz listy zadań, ustal priorytety i staraj się wyznaczać realistyczne cele. Pozwala to na lepszą kontrolę nad czasem i zmniejsza presję.
  • Utrzymuj zdrowe nawyki życiowe — dbaj o regularny sen, zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną. Ruch i zdrowe odżywianie mają pozytywny wpływ na samopoczucie, energię i odporność na stres.
  • Znajduj czas na relaks — wprowadź do swojego dnia chwile przeznaczone na relaks i regenerację. Może to obejmować medytację, głębokie oddychanie, spacery na świeżym powietrzu lub wykonywanie hobby, które sprawia ci przyjemność. To pomaga złagodzić napięcie i przywrócić równowagę.
  • Komunikuj się efektywnie — w przypadku konfliktów lub trudności komunikacyjnych na miejscu pracy, staraj się rozwiązywać problemy w sposób konstruktywny. Wyrażaj swoje potrzeby i oczekiwania w sposób klarowny i konkretny, jednocześnie słuchając drugiej strony.
  • Ustal granice — ważne jest, aby umieć powiedzieć “nie” i ustalać granice. Niech będą jasne limity dotyczące przejmowania nadmiernych obowiązków, pracy po godzinach i innych wymagań, które mogą przyczyniać się do stresu.
  • Szukaj wsparcia społecznego — skorzystaj ze wsparcia kolegów z pracy, znajomych lub bliskich osób. Dziel się swoimi uczuciami, obawami i doświadczeniami. Czasem rozmowa i wsparcie od innych mogą pomóc w złagodzeniu stresu.
  • Zadbanie o równowagę między pracą a życiem osobistym — ważne jest, aby dbać o równowagę między pracą a życiem osobistym. Znajdź czas na spędzanie czasu z rodziną, przyjaciółmi, rozwijanie zainteresowań i dbanie o siebie poza miejscem pracy.

Stres w pracy — jak pracodawca może zapobiegać?

Dla pracodawcy bardzo ważne jest, aby chronić pracowników zarówno przed przepracowaniem i nadmiernym obciążeniem obowiązkami, jak i zapewnić im stymulujące środowisko pracy, pozwalające na rozwój. Poziom odczuwanego stresu najczęściej jest zależny od panujących warunków w pracy. Obowiązkiem każdego pracodawcy jest dbanie o zdrowie pracowników, nie tylko te fizyczne, ale również psychiczne. Osoby doświadczające stresu mogą być nieefektywne, zaniedbywać stanowisko pracy i nie przykładać się do obowiązków zawodowych. Wszystkie te zachowania powoduje najczęściej nadmierny stres. Może to powodować ogromne straty dla firmy.

Jak pracodawca może zapobiegać stresowi w miejscu wykonywania pracy?

  • Tworzenie klarownych oczekiwań — pracodawcy powinni jasno komunikować cele, wymagania i oczekiwania dotyczące pracy. Wyraźne określone role i zadania pomagają pracownikom w lepszym zrozumieniu, czego od nich się oczekuje i zmniejszają niepewność.
  • Zapewnienie odpowiednich zasobów i wsparcia — pracodawcy powinni zapewnić pracownikom odpowiednie narzędzia, szkolenia i wsparcie potrzebne do wykonywania ich pracy. To pomaga w zwiększeniu kompetencji, pewności siebie i skuteczności w działaniu.
  • Zapewnienie równowagi między pracą a życiem osobistym — promowanie równowagi między pracą a życiem osobistym to ważny czynnik w zapobieganiu stresowi. Pracodawcy mogą wprowadzać elastyczne godziny pracy, umożliwiać pracę zdalną i zachęcać pracowników do korzystania z urlopów i czasu wolnego.
  • Stworzenie zdrowego środowiska pracy — pracodawcy powinni tworzyć środowisko pracy, które sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu pracowników. To obejmuje zapewnienie bezpiecznych i ergonomicznych warunków pracy, dbanie o atmosferę współpracy i szacunku oraz promowanie dobrych relacji między pracownikami.
  • Nagradzanie — pracodawcy powinni doceniać osiągnięcia i wkład pracowników poprzez systemy nagradzania i uznawania. Świadomość, że ich praca jest doceniana, może zwiększać motywację i redukować stres.
  • Zapewnienie możliwości rozwoju zawodowego — pracodawcy powinni inwestować w rozwój zawodowy swoich pracowników, oferując szkolenia, programy rozwojowe i możliwości awansu. To daje pracownikom poczucie perspektywy i wzmacnia ich zaangażowanie w pracę.

Problem stresu dotyczy każdego z nas. Długotrwały stres może doprowadzić do wypalenia zawodowego lub nawet zaburzeń lękowych. W miejscu pracy stres jest powszechnym problemem. Jednak istnieją skuteczne strategie zarządzania stresem zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Pracownicy powinni dbać o swoje zdrowie, organizować czas, korzystać z technik relaksacyjnych i szukać wsparcia społecznego. Pracodawcy z kolei powinni tworzyć zdrowe środowisko pracy, zapewniać wsparcie i rozwój zawodowy pracowników oraz promować równowagę między pracą a życiem osobistym. Poprzez wspólne działanie, można stworzyć bardziej zrównoważone i przyjazne miejsce pracy, w którym każdy może odnaleźć sukces i dobre samopoczucie.

Sprawdź też: Urlop na żądanie — ile dni przysługuje i jak z niego korzystać?

Tagi

efektywność w pracy kariera zawodowa praca praca biurowa praca fizyczna stres